Nhấn mạnh doanh nghiệp là bộ phận quan trọng tạo ra của cải cho xã hội, tạo việc làm và sự thịnh vượng của quốc gia, tại Lễ phát động Phong trào thi đua “Doanh nghiệp Việt Nam hội nhập và phát triển” do Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương tổ chức ngày 11/10 vừa qua tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, Chính phủ sẽ làm hết sức mình để các doanh nghiệp Việt Nam có thể lớn mạnh trên sân nhà, vươn ra thế giới và thành công.

Vai trò nòng cốt trong phát triển kinh tế - xã hội

Hiện nay, nước ta có gần 600 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động, riêng 9 tháng đầu năm 2016, đã có thêm 91 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới. Đây là tín hiệu rất đáng mừng, thể hiện chủ trương cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, khuyến khích khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, phát triển doanh nghiệp của Chính phủ đã từng bước đi vào cuộc sống, tạo được niềm tin trong kinh doanh. Phấn đấu đến năm 2020, cả nước sẽ có trên 1 triệu doanh nghiệp; không chỉ tăng nhanh về số lượng mà chất lượng hoạt động của doanh nghiệp cũng phải được cải thiện mạnh mẽ.

Trong bài phát biểu tại Lễ phát động Phong trào thi đua “Doanh nghiệp Việt Nam hội nhập và phát triển”, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận, trong thời kỳ đổi mới, hội nhập và phát triển, cộng đồng doanh nghiệp, đội ngũ doanh nhân Việt Nam đã tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua, ngày càng khẳng định vai trò nòng cốt, tiên phong trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Doanh nghiệp là bộ phận quan trọng tạo ra của cải cho xã hội, tạo việc làm và sự thịnh vượng của quốc gia. Ở nhiều nước trên thế giới có những doanh nghiệp lớn trở thành biểu tượng và niềm tự hào cho quốc gia. Việt Nam cũng ngày càng có nhiều doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu mang thương hiệu Việt đến với thế giới.

Thời gian qua, đội ngũ doanh nhân Việt Nam đã có nhiều đóng góp vào sự tăng trưởng chung của nền kinh tế, với khoảng 40% tổng thu nhập quốc dân (GDP) mỗi năm, tạo việc làm cho hàng trăm nghìn lao động, góp phần giải quyết các vấn đề xã hội của đất nước. Bên cạnh đó, cộng đồng doanh nghiệp có nhiều cố gắng đẩy nhanh quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

Thách thức từ quá trình hội nhập

Thời gian gần đây, nhất là trong 5 năm qua, doanh nghiệp Việt Nam phải đối mặt với nhiều khó khăn, nỗ lực cấu trúc lại để tồn tại. Tại Diễn đàn Doanh nhân Việt Nam 2016 với chủ đề “Doanh nghiệp Việt Nam vươn tới chuẩn mực toàn cầu” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 11/10 vừa qua, nhiều ý kiến nhận định, trong bối cảnh hội nhập, nước ta vẫn chưa có được một thế hệ các nhà công nghiệp với những thương hiệu và đẳng cấp cao trong khu vực và trên thế giới. Đại bộ phận doanh nghiệp Việt Nam có quy mô nhỏ và siêu nhỏ, tính chuyên nghiệp thấp, chưa đạt tới các chuẩn mực phổ biến toàn cầu. Cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa định hướng được một diện mạo mới có thể tạo ra những đột phá có hiệu quả, nâng cao năng lực cạnh tranh để hội nhập.

Quá trình hội nhập quốc tế đã và đang tạo ra những áp lực lớn với cộng đồng doanh nghiệp và đội ngũ doanh nhân, buộc doanh nghiệp, doanh nhân phải đổi mới, tự nâng tầm, gia tăng năng lực cạnh tranh mới có thể tồn tại. Tuy nhiên, trong một báo cáo do VCCI thực hiện mới đây đã chỉ ra rằng, sau gần 10 năm gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), các doanh nghiệp dân doanh trong nước chủ yếu vẫn hoạt động ở thị trường nội địa, tỷ lệ doanh nghiệp vươn ra thị trường nước ngoài còn tương đối khiêm tốn; nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa nắm bắt được các thông tin về các hiệp định thương mại mà Việt Nam tham gia ký kết hoặc ký kết gần đây,...

Nhiều chuyên gia phát biểu tại Diễn đàn Doanh nhân Việt Nam 2016 cho rằng, để hội nhập tốt, các doanh nghiệp phải có đầy đủ thông tin, kiến thức pháp lý và trình độ tri thức; để vươn tới các chuẩn mực toàn cầu, các doanh nghiệp cần phải định vị được những lĩnh vực kinh doanh cốt lõi, áp dụng công nghệ cao, công nghệ sạch… để phát triển. Thúc đẩy khởi nghiệp và định hướng hoạt động đang trở thành yêu cầu sống còn đối với mỗi doanh nghiệp. Trong đó, khởi nghiệp không chỉ là thành lập doanh nghiệp mới mà còn là tái cấu trúc doanh nghiệp cả về sản phẩm, dịch vụ, quản trị và công nghệ…

Cần bước chuyển căn bản về chất lượng

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, Việt Nam đang bước vào giai đoạn mới đòi hỏi nền kinh tế phải có một bước chuyển căn bản về chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh để hội nhập thành công và phát triển bền vững. Chính phủ đang quyết liệt tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, không thể tiếp tục tư duy, cách làm cũ, không thể chỉ phát triển dựa trên khai thác tài nguyên thiên nhiên hay lao động giá rẻ. Việt Nam cần phát triển ở trình độ cao hơn, bước lên nấc thang cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu. Đó là sự phát triển chủ yếu dựa trên đổi mới sáng tạo, dựa trên công nghệ tiên tiến và năng suất cao. Để làm được điều này, các doanh nghiệp Việt Nam phải đóng vai trò nòng cốt, tận dụng được những thời cơ thuận lợi do hội nhập quốc tế, làn sóng toàn cầu hóa và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư mang lại.

Để tham gia được vào chuỗi giá trị toàn cầu, đòi hỏi doanh nghiệp phải hoạt động sản xuất, kinh doanh bài bản, chuyên nghiệp, đúng pháp luật, bắt nhịp được những chuẩn mực của khu vực và quốc tế; đòi hỏi doanh nhân phải năng động sáng tạo, có kiến thức, có bản lĩnh chính trị và dám đương đầu với hội nhập để vươn ra biển lớn.

Thủ tướng cam kết, Chính phủ sẽ làm hết sức mình để các doanh nghiệp Việt Nam có thể lớn mạnh trên sân nhà, vươn ra thế giới và thành công. Chính phủ mong các doanh nhân, doanh nghiệp cũng khát khao như vậy, sẽ nỗ lực làm giàu văn minh, phát huy tinh thần doanh nhân, tinh thần sáng tạo, trách nhiệm xã hội để xây dựng Việt Nam ta giàu có, thịnh vượng.

“3 đồng hành, 5 hỗ trợ” để phát triển doanh nghiệp

Thủ tướng khẳng định, chủ trương của Chính phủ đối với phát triển doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập sâu rộng hiện nay là nuôi dưỡng, hỗ trợ doanh nghiệp Việt có năng lực cạnh tranh trên thương trường quốc tế; hình thành được các sản phẩm, thương hiệu Việt danh tiếng, mang tầm khu vực và thế giới; tăng cường hợp tác liên kết khu vực doanh nghiệp trong nước và khu vực FDI; thúc đẩy các doanh nghiệp tham gia chuỗi giá trị và mạng phân phối toàn cầu. Sản xuất kinh doanh hiệu quả đi liền với bảo vệ môi trường.

Để cụ thể hóa chủ trương này của Chính phủ, Thủ tướng đề nghị các Bộ, ngành, địa phương thực hiện “3 đồng hành, 5 hỗ trợ” đối với doanh nghiệp mà không trái với điều ước quốc tế và phù hợp với nguồn lực của đất nước ta.

Ba đồng hành là:

(1) Đồng hành đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh.

(2) Đồng hành trong hoàn thiện thể chế pháp luật trên các lĩnh vực như: xuất nhập khẩu, thuế, đất đai, xây dựng, tín dụng, đầu tư,… đảm bảo công khai, minh bạch, giảm chi phí cho người dân, doanh nghiệp; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.

(3) Đồng hành xây dựng và thực hiện tốt cơ chế đối thoại, tham vấn ý kiến của doanh nhân, nhất là trong quá trình xây dựng, tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành, lĩnh vực, phát triển kinh tế vùng và địa phương. Tiếng nói của doanh nghiệp sẽ được chính quyền các cấp và Thủ tướng Chính phủ lắng nghe thường xuyên và yêu cầu thực hiện kịp thời, đúng pháp luật.

Năm hỗ trợ là:

(1) Hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.

(2) Hỗ trợ nâng cao hiệu quả hoạt động, trong đó chú trọng nâng cao năng lực quản trị, mở rộng thị trường, áp dụng khoa học, kỹ thuật và công nghệ thông tin, nâng cao năng suất lao động.

(3) Hỗ trợ tạo môi trường thuận lợi, bảo đảm quyền kinh doanh, bình đẳng tiếp cận nguồn lực và cơ hội kinh doanh.

(4) Hỗ trợ xây dựng thương hiệu sản phẩm gắn với doanh nghiệp.

(5) Hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực.

Thủ tướng kêu gọi, mỗi doanh nghiệp, doanh nhân hãy phát huy tinh thần yêu nước, tự tôn dân tộc, chung sức đồng lòng, đoàn kết, thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, tập hợp thành sức mạnh thời đại của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam nỗ lực vượt qua các khó khăn, thách thức để tiếp tục khởi nghiệp và phát triển bền vững, làm giàu cho mình, vì sự lớn mạnh của cộng đồng doanh nghiệp, vì sự thịnh vượng của đất nước trong xu thế hội nhập quốc tế hiện nay. Hãy cùng thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ kính yêu “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”, coi đó là động lực liên kết doanh nhân Việt, đoàn kết, đổi mới sáng tạo đưa doanh nghiệp phát triển và hội nhập thành công.

Hà An – Nguồn: Tạp chí khu công nghiệp Việt Nam